Kỳ 22 – Án lệ thứ 28: Tự do ngôn luận chốn lao tù

Nam Quỳnh (dịch)

Dự án Rightsinfo do luật sư tranh tụng chuyên về nhân quyền Adam Wagner thành lập ngày 22 tháng 04 năm 2015 với mục đích truyền bá kiến thức về nhân quyền tại Anh.

Loạt bài 50 Án Lệ Nhân Quyền Làm Thay Đổi Vương Quốc Anh là một trong những sản phẩm đặc sắc nhất của trang này.

Kỳ trước: Kỳ 21 – Án lệ thứ 29: Nhân quyền cho người khuyết tật

—

Hãy tưởng tượng việc bị kết án cho một tội mà bạn không hề phạm. Hãy tưởng tượng rằng việc bị kết án này dẫn đến việc bạn phải sống cả phần đời còn lại phía sau song sắt. Tệ hơn, hãy tưởng tượng là bạn không có cách nào để nói ra câu chuyện của bạn, cứ như thể bạn chỉ có thể gào thét với một căn phòng trống.

Ian Simms và Michael O’Brien đều bị kết án trong hai vụ giết người khác nhau. Họ đều kiên quyết rằng họ vô tội. Khi đã không còn có thể kháng án trên các tòa, họ quyết định cố gắng kêu gọi các nhà báo điều tra vụ việc giúp họ để họ có thể nói ra câu chuyện của mình. Nhưng nhà tù từ chối cho họ nói chuyện với phóng viên.

Simms và O’Brien kiện nhà tù ra tòa. Họ cáo buộc là việc nhà tù có thể từ chối không cho phóng viên vào thăm và phỏng vấn tù nhân là vi phạm quyền tự do ngôn luận của họ.

Tòa đồng ý với Simms và O’Brien với phán quyết nói rằng các nhà báo nên được phép phỏng vấn tù nhân để đảm bảo không có các án oan sai. Quan tòa nói rằng quyền tự do ngôn luận là một yếu tố cần thiết cho việc “lật tẩy sai trái” của hệ thống công lý hình sự.

Vụ án này nổi tiếng vì tòa tuyên bố rằng khi nhà nước muốn can thiệp vào các nhân quyền cơ bản, như quyền tự do ngôn luận, nhà nước phải làm việc can thiệp đó một cách rõ ràng và minh bạch. “Các nhân quyền cơ bản,” Thượng nghị sỹ Hoffmann nói, “không thể bị giới hạn bởi những câu chữ chung chung không rõ ràng.”

Sau vụ này, chính sách nhà tù ở Anh được thay đổi. Các nhà báo bây giờ đươc phép vào phỏng vấn tù nhân để giúp họ điều tra và thách thức các án oan sai. Nhờ vậy, O’Brien được minh oan và thả tự do. Simms thì không. Ông vẫn ngồi tù.

 Câu chuyện nói trên chỉ là tóm gọn quyết định của Tòa. Bạn có thể đọc quyết định đó ở đây: http://www.bailii.org/uk/cases/UKHL/1999/33.html

Một tin tiếng Anh về án lệ này: http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk_politics/389435.stm

Nguồn: Screaming to an empty room