Huyền thoại Donald Trump – Kỳ 7: Khi Donald muốn sửa di chúc của cha

Donald Trump cố gắng thay đổi di chúc của người cha đang bệnh nặng, tạo ra phản ứng mạnh – nhưng đồng thời cũng làm cho mọi người nhận ra mọi kế hoạch phải được thiết lập và tiến hành xong trước khi Fred Trump qua đời.

Fred Trump đã suy nghĩ rất kỹ về việc xử lý đế chế của mình thế nào một khi qua đời, và đã thuê một trong những luật sư bất động sản hàng đầu của Mỹ giúp soạn thảo bản di chúc. Nhưng vào tháng 12/1990, Donald Trump đã gửi cho cha mình một tài liệu, do luật sư riêng của Donald soạn, nhằm thay đổi đáng kể di chúc đó.

Fred Trump, khi đó đã 85 tuổi, chưa bao giờ xem qua bản tài liệu 12 trang dày đặc các thuật ngữ luật đó. Ông cũng chưa bao giờ ra lệnh ủy quyền soạn thảo nó. Ông cũng chưa từng gặp luật sư đã thảo ra nó.

Vậy nhưng con trai ông gửi yêu cầu, rằng ông cần ký nó ngay lập tức.

Những gì diễn ra tiếp theo được mô tả vài năm sau đó trong những bản khai tuyên thệ của các thành viên trong gia đình Trump, khi tham gia kiện tụng trước tòa về việc thừa kế những sản nghiệp Fred Trump để lại cho các con của người con cả Fred Jr.. Việc kiện tụng này sau đó được hòa giải ngoài tòa. Các bản khai này, được tờ New York Times thu thập được, tiết lộ một sự thật bất ngờ: Fred Trump tin rằng bản tài liệu mà Donald yêu cầu mình ký có thể sẽ khiến toàn bộ sản nghiệp để đời của mình gặp nguy hiểm.

Tài liệu này, được gọi là bản bổ sung di chúc (codicil), có nhiều công năng. Nó bảo vệ phần thừa kế được chia của Donald Trump không bị các chủ nợ đòi và cũng không bị tính đến trong thỏa thuận ly dị sắp diễn ra với người vợ đầu tiên, Ivana Trump. Nó tăng thêm quyền của Donald Trump, là người giám hộ thực thi duy nhất cho các bất động sản của cha mình. Nhưng trên tất cả những điều khoản cụ thể được đưa ra, chính sự xuất hiện của bản bổ sung di chúc này và việc Donald Trump đưa nó ra theo cách ván đã đóng thuyền (fait accompli) mới khiến Fred Trump phải giật mình cảnh giác, theo như thông tin có được từ các bản khai tuyên thệ.

Tâm sự với các thành viên trong gia đình, ông xem bản bổ sung di chúc này như hành động đâm sau lưng của con trai và tìm cách đoạt lấy toàn bộ quyền kiểm soát sản nghiệp của ông. Ông lo sợ rằng nó sẽ cho phép Donald xóa sạch đế chế của mình, thậm chí dùng nó làm thế chấp để giải cứu cho các hoạt động kinh doanh thất bại của người con. (Việc này diễn ra vào đúng thời điểm mà Fred Trump phải ra tay giải cứu sòng bạc của Donald với việc tiêu 3,5 triệu đô vào mua các con chip đánh bạc như đã đề cập ở các phần trước.)

Cho dù rất thân cận với nhau – hoặc có lẽ vì quá gần gũi với nhau – Fred Trump không trực tiếp đối mặt chất vấn con trai. Thay vào đó ông tìm đến con gái Maryanne Trump Barry, là một thẩm phán liên bang vào thời điểm trên, người ông thường xuyên hỏi tư vấn các vấn đề pháp lý.

“Tài liệu này rất có mùi”, ông bảo với con gái, theo như lời khai tuyên thệ của cô.

Khi thẩm phán Barry đọc bản bổ sung di chúc, cô cũng có cùng kết luận: “Donald đang ở trong tình trạng tài chính nguy ngập, như chính thừa nhận của cậu ấy, và điều đó khiến cha tôi rất lo; ông đã làm việc rất vất vả để có được sản nghiệp của mình và không muốn bất kỳ đồng nào của nó thất thoát khỏi gia đình.” (Trong một cuộc phỏng vấn ngắn qua điện thoại, thẩm phán Barry từ chối bình luận về việc này.)

Fred Trump ngay lập tức hành động để ngăn chặn con trai. Ông giao con gái tìm luật sư mới. Một trong những luật sư đó đã ghi chú lại chỉ dẫn của người cha mà con gái truyền đạt lại: “Bảo vệ tài sản khỏi DJT và các chủ nợ của Donald.” Các luật sư nhanh chóng soạn thảo một bản bổ sung di chúc mới tước đoạt độc quyền của Donald Trump trong việc giám hộ thực thi các tài sản của cha mình. Fred Trump ngay lập tức ký vào bản bổ sung di chúc mới này.

Cố gắng của Donald Trump trong việc thay đổi di chúc của cha tuy là một nỗ lực vụng về và thất bại, nhưng nó khiến gia tộc Trump phải suy xét về hai vấn đề có liên quan tới nhau: sức khỏe ngày một giảm sút của Fred Trump và việc ông lần lữa từ chối buông tay khỏi đế chế của mình.

Vài năm trước đó, ông đã được phẫu thuật cắt bỏ một khối u cổ, và ông sẽ sớm phải trải qua một cuộc phẫu thuật thay khớp háng cũng như bị phát hiện gặp chứng sa sút trí tuệ ở thể nhẹ. Mặc cho tất cả những hỗ trợ tài chính mà ông đã hào phóng ban cho con cái, vì sự căm thù các thể loại thuế má, Fred Trump vẫn kiên quyết lắc đầu trước các đề nghị từ những cố vấn, chuyển giao quyền sở hữu đế chế của mình cho các con để giảm thiểu khoản thuế tài sản.

Mỗi năm trôi qua, xác suất càng tăng về việc Fred Trump sẽ qua đời và ôm theo luôn quyền sở hữu các tòa nhà trị giá hàng trăm triệu đô-la, tất cả có nguy cơ bị áp khoản thuế tài sản 55%. Và nguy cơ tương tự với núi tiền mặt ông đang giữ. Những tòa nhà của ông, được bảo quản tốt và ít phải gánh nợ, liên tục ổn định tạo ra hàng triệu đô-la lợi nhuận mỗi năm. Các ghi chép tài chính cho thấy, ngay cả sau khi ông tự rút 109,7 triệu đô từ năm 1988 đến 1993, các công ty của ông vẫn đang nắm giữ 50 triệu đô các khoản tiền mặt và đầu tư. Thêm vào đó là hàng chục triệu đô-la mỗi tháng chảy vào từ mạng lưới mê cung các tài khoản cá nhân ở các ngân hàng Chase Manhattan Bank, Chemical Bank, quỹ Manufacturers Hanover Trust, UBS, Bowery Savings và United Mizrahi, một ngân hàng Israel.

Nói tóm lại, nếu không hành động ngay, những người thừa kế của Fred Trump sẽ phải đối mặt với viễn cảnh mất hàng trăm triệu đô-la đóng thuế tài sản.

Bỏ qua những bất đồng, gia tộc Trump cùng vạch ra một kế hoạch để tránh số phận này. Câu chuyện về việc họ đã làm điều đó như thế nào chưa bao giờ được tiết lộ.

Nó đồng thời là câu chuyện mà Donald Trump đóng vai trò trung tâm. Ông chủ trì trong các buổi họp chiến lược để vạch ra kế hoạch với sự đồng ý và tham gia của cha mình cùng các cố vấn thân cận nhất, theo như lời những người đã tham gia nói với tờ New York Times. Robert Trump, người con út và là bản sao của Donald, được giao nhiệm vụ giám sát các chi tiết hàng ngày. Sau nhiều năm làm việc cho anh trai Donald, Robert Trump chuyển qua làm việc cho cha mình vào cuối năm 1991.

Kế hoạch của gia tộc Trump, được thực thi trong thập niên tiếp theo, là sự kết hợp giữa các thủ thuật truyền thống – ví dụ như viết lại di chúc của Fred Trump để né tối đa các khoản thuế – và các chiến lược khác lạ mà theo lời những chuyên gia thuế được tờ New York Times phỏng vấn, mờ ám về mặt pháp luật và trong một số trường hợp, có vẻ đã gian lận. Kết quả của kế hoạch này là các đứa con của nhà Trump sẽ được quyền sở hữu gần như toàn bộ sản nghiệp của cha mình mà không phải trả bất kỳ đồng nào. Họ biến núi tiền mặt trở thành cái lỗ trống không. Và hàng trăm triệu đô lẽ ra được nộp vào Ngân khố Hoa Kỳ lại chảy vào túi của con cái nhà Trump.

(Còn nữa)

Bài tóm tắt: Huyền thoại về ‘tỉ phú tự thân’ Donald Trump
Kỳ 1: Vén màn đế chế gia tộc Trump
Kỳ 2: Cha giàu và triệu phú 8 tuổi
Kỳ 3: Fred Trump nhận trợ cấp chính phủ để gây dựng gia tài
Kỳ 4: Fred Trump và nỗ lực gây dựng hình ảnh tỉ phú tự thân cho con trai
Kỳ 5: Khủng hoảng và tấm lưới an toàn của cha
Kỳ 6: Thổi phồng và bóp xẹp giá trị tài sản

Bài viết này nằm trong loạt bài giới thiệu phóng sự điều tra đặc biệt của tờ New York Times về quá trình làm giàu của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Đây là phóng sự dựa trên hơn 100.000 tài liệu, hồ sơ, sổ sách tài chính liên quan đến hoạt động kinh doanh của gia đình Trump từ những năm 1970. Bên cạnh đó, New York Times cũng tiến hành phỏng vấn hàng loạt nhân viên cũ của công ty gia đình Trump và các học giả, chuyên gia về thuế. Tổng thống Trump từ chối đề nghị phỏng vấn của tờ Times, còn luật sư của ông thì bác bỏ toàn bộ cáo buộc gian lận thuế và trốn thuế mà phóng sự nêu ra.