Huyền thoại Donald Trump – Kỳ 8: Dòng tiền chảy qua lỗ hổng thuế quan

Một công ty gia đình giúp Fred Trump đổ tiền qua cho con cái bằng việc “giúp” ông trả giá cao ngất ngưởng các hoạt động sửa chữa duy tu các tòa nhà của mình.

Một trong những bước đầu tiên được thực hiện là việc gia đình Trump lập ra công ty bảo trì và cung ứng xây dựng All County (All County Building Supply & Maintenance).

All County không có văn phòng. Địa chỉ hoạt động của nó là ở Manhasset, N.Y., nhà của John Walter, một người cháu yêu thích của Fred Trump. Ông Walter, qua đời vào tháng Giêng năm 2018, đã làm việc cho Fred Trump suốt vài thập niên, chủ yếu giúp đỡ trong việc vi tính hóa các hoạt động trả lương và thanh toán hóa đơn. Ông đồng thời là người nhân viên văn thư không chính thức trông coi các chứng từ kinh doanh và giấy tờ cá nhân của Fred Trump. Tầng hầm nhà ông chất đầy các thùng giấy đựng những tư liệu tài chính cũ của Trump. Theo các tư liệu, John Walter cùng với bốn người con của Trump mỗi người sở hữu 20% cổ phần tại All County.

Mục đích chính của All County, như điều tra của New York Times, là cho phép Fred Trump chuyển các khoản tiền mặt lớn cho con cái của mình, ngụy trang dưới dạng các giao dịch kinh doanh đúng luật, nhờ đó né được khoản thuế 55%.

Cách thực hiện cực kỳ đơn giản.

Mỗi năm Fred Trump chi trả hàng triệu đô-la bảo dưỡng duy tu các tòa nhà của mình. Một số nhà cung ứng đã cung cấp sản phẩm hàng chục năm qua các giám sát quản lý và đội ngũ bảo trì của Trump. Bắt đầu từ tháng 8/1992, một cái tên mới toanh xuất hiện trong các chi phiếu trả tiền – All County.

Hệ thống vi tính của John Walter đẻ ra hàng loạt hóa đơn của All County tính tiền đế chế của Fred Trump với những dịch vụ và sản phẩm giống như các doanh nghiệp trước, ngoại trừ một khác biệt: các hóa đơn của All County được độn lên, thêm 20%, hoặc 50%, hoặc như các tài liệu chỉ ra, hơn cả con số đó.

Các anh chị em nhà Trump, cùng với ông Walter, ăn chia phần khai khống lên đó.

Màn tự biên tự diễn này được minh họa rõ nhất qua vai trò của Robert Trump, người được cha mình trả lương 500.000 đô mỗi năm. Robert thông qua nhiều khoản chi trả từ đế chế của Trump cho All County. Ông đồng thời lại là Giám đốc điều hành và đồng sở hữu của All County.

Công việc chính của All County, đẻ ra hóa đơn, được giao cho ông Walter, người cũng đồng thời được Fred Trump trả lương, và một trợ lý mà ông Walter trả tiền thuê.

Vài năm sau đó, trong bản khai tuyên thệ khi tham gia kiện tụng về gia sản của Fred Trump, Robert Trump đã nói công ty All County giúp Fred Trump tiết kiệm chi phí vì cung cấp các sản phẩm dịch vụ giá hời hơn những công ty khác. Đó là tuyên bố gây ngạc nhiên khi nhớ lại kinh nghiệm dày dạn của Fred Trump trong ngành và khả năng ép giá các nhà cung cấp của ông. Tuyên bố này cũng không đúng sự thật.

Kiểm tra hàng ngàn trang tư liệu tài chính về hoạt động tại các tòa nhà của Fred Trump cho thấy các chi phí ở đó tăng vọt kể từ lúc All County tham gia cuộc chơi.

Có thể nhìn vào tòa nhà Beach Haven Apartments như một ví dụ minh họa:

Vào năm 1991 và 1992, Fred Trump mua 78 chiếc tủ lạnh kết hợp bếp nấu (refrigerator-stove) cho tòa nhà Beach Haven từ công ty Long Island Appliance Wholesalers. Đơn giá trung bình là 642,69 đô-la. Nhưng vào năm 1993, khi ông bắt đầu trả tiền cho All County với cùng số thiết bị, đơn giá nhảy lên thêm 46%.

Tương tự, giá ông trả cho dịch vụ xử lý rác tại Beach Haven tăng 64%. Các sản phẩm vệ sinh tăng hơn 100%. Dịch vụ sửa chữa ống nước và các sản phẩm cung cấp tăng 122%. Và cứ thế lần lượt từng tòa nhà đều đội chi phí. Fred Trump càng phải trả nhiều tiền, All County càng kiếm được nhiều tiền. Và đó chính là ý đồ của tất cả những người trong cuộc.

Trong khi All County tính giá đội lên cho hàng ngàn mục mà Fred Trump phải trả, việc thương thuyết với các nhà cung ứng, như trước giờ, do Fred Trump và các nhân viên của mình thực hiện.

Leon Eastmond có thể làm chứng việc này.

Ông Eastmond là chủ của A. L. Eastmond & Sons, một công ty ở Bronx chuyên sản xuất nồi hơi công nghiệp. Ông gặp Fred Trump vào năm 1993 tại Gargiulo’s, một nhà hàng Ý kiểu cũ ở Coney Island, một trong những địa điểm ưa thích của Fred Trump, để bàn thảo giá bán 60 chiếc nồi hơi. Fred Trump, có trợ lý và Robert Trump đi cùng, trả giá rất gắt. Sau khi thương thuyết đồng ý với mức giảm 10%, ông còn đưa ra yêu cầu cuối cùng. “Tôi phải trả tiền bữa ăn đó”, ông Eastmond nhớ lại và cười thầm.

Không ai nói gì về All County. Ông Eastmond nghe về tên này lần đầu tiên khi các tờ chi phiếu xuất hiện. “Tôi nhớ là tự dưng một ngày kiểm tra hộp thư của mình và thấy tờ chi phiếu 100.000 đô từ All County. Tôi không nhận ra tên công ty. Chẳng biết họ là kẻ quái nào.”

Nhưng trong khi All County trả cho ông Eastmond đúng số tiền đã thương thảo với Fred Trump, các hóa đơn gửi về Fred Trump được độn lên 20 đến 25%, theo như tài liệu New York Times có được. Nó làm tăng thêm hàng trăm ngàn đô chi phí mua 60 chiếc nồi hơi đó, số tiền độn lên này sau đó chảy từ All County vào túi các con của Fred Trump mà không phát sinh bất kỳ khoản thuế quà tặng nào.

All County còn nghĩ ra mánh khóe khác để kiếm thêm lời từ những chiếc nồi hơi của ông Eastmond. Để giành được thương vụ cung cấp sản phẩm cho Fred Trump, ông Eastmond đã đồng ý cung cấp miễn phí các nồi hơi di động dùng tạm cho các tòa nhà của Fred Trump, trong lúc chờ lắp đặt những nồi hơi mới. Vậy nhưng All County lại tính chi phí thuê cho chính những nồi hơi ông Eastmond cung cấp miễn phí này, cộng thêm cả phí ráp nối, phí tách rời, phí vận chuyển, phí hoạt động và phí bảo trì, như các tài liệu đã chỉ ra. Những khoản tính phí tưởng tượng này rút thêm hàng trăm ngàn đô la từ đế chế của Fred Trump.

Ông Walter, khi được hỏi trong một buổi khai tuyên thệ, vì sao Fred Trump không trở thành một trong những chủ sở hữu của All County, đã trả lời, “Ông ấy bảo nếu làm vậy ông sẽ phải trả thuế chết cho nó.” (ND: “death tax”, thuế phải trả khi chuyển giao tài sản từ người đã qua đời)

Sau khi được tờ New York Times lược qua nội dung về hoạt động của All County, ông Tritt, giáo sư luật của Đại học Florida, đã nói việc gia đình Trump sử dụng công ty này “rất đáng ngờ” và có thể cấu thành tội gian lận thuế. “Nó chắc chắn trông giống những khoản quà tặng được ngụy trang”, ông nhận xét.

Trong khi All County tạo ra những điều tốt lành cho Donald Trump và các anh chị em của mình, nó lại đem đến sự xui xẻo cho những người thuê căn hộ trong các tòa nhà của Fred Trump.

Là chủ nhân của những tòa nhà cho thuê bình ổn giá ở New York, Fred Trump cần sự cho phép của chính quyền nếu muốn tăng giá thuê ngoài mức tăng hàng năm đã được quy định bởi nhà nước. Một trong những cách để hợp lý hóa việc tăng giá thuê là tạo ra một khoản đầu tư cải tạo lớn. Không khó để xin được giấy phép, chỉ cần một hóa đơn hoặc tờ chi phiếu bị hủy là đủ nếu khoản chi phí có vẻ hợp lý.

Gia đình Trump đã sử dụng những hóa đơn độn giá của All County để làm cớ tăng giá thuê trong những tòa nhà của Fred Trump, nơi mà giá thuê đều phải theo quy định của luật. Theo như ông Walter, Fred Trump xem All County như một cách để vừa được voi vừa được cả tiên. Nếu như Fred Trump sử dụng “kỹ năng thương lượng bậc thầy” để mua cái tủ lạnh 350 đô chỉ với giá 200 đô, ông sẽ chỉ có thể tăng giá thuê theo mức 200 đô đó, không phải mức 350 đô mà “một người bình thường” sẽ trả. All County là cách mà Fred Trump giải quyết vấn đề này. Như ông Walter giải thích, “anh phải hiểu suy nghĩ sâu xa đằng sau tất cả những chuyện này.”

Theo lời Robert Trump thừa nhận trong bản khai của mình, “giá đội lên trong các hóa đơn càng nhiều, giá thuê sẽ được tăng càng cao.”

Các hồ sơ của chính quyền cho thấy, sau khi lập ra All County, gia đình Trump nhận được chấp thuận tăng giá thuê cho hàng ngàn căn hộ với lý do đã đầu tư thêm hơn 30 triệu đô cải tạo, nâng cấp. Theo các tài liệu thu thập được, những người thuê nhà liên tục phản đối việc tăng giá này, nhưng gần như không bao giờ có tác dụng gì.

Một trong những khoản cải tạo, nâng cấp được gia đình Trump dùng nhiều nhất: nồi hơi mới.

“Tất cả những hành vi này đều có mùi phạm tội”, nhận xét của Adam S. Kaufmann, cựu lãnh đạo điều tra của văn phòng công tố quận Manhattan, người hiện đang là luật sư hợp danh tại công ty luật Lewis Baach Kaufmann Middlemiss. Tuy thời hiệu để điều tra khởi tố đã hết từ lâu, ông Kaufmann nói việc gia đình Trump sử dụng All County có đủ dấu hiệu để các cơ quan tiến hành điều tra việc gian lận với những người thuê nhà, gian lận thuế và khai báo tài liệu sai thực tế.

Ông Harder, luật sư của tổng thống, phản bác báo cáo của tờ New York Times: “Nếu tờ New York Times tuyên bố hoặc ám chỉ Tổng thống Trump đã tham gia vào các hoạt động gian lận, trốn thuế hoặc bất kỳ hoạt động tội phạm nào khác, họ sẽ phải chịu trách nhiệm và thiệt hại nặng nề cho tội phỉ báng (defamation).”

All County không phải là công ty duy nhất gia đình Trump lập ra để rút tiền từ đế chế của Fred Trump. Một nguồn thu nhập hấp dẫn khác cho Fred Trump đến từ khoản chi phí quản lý ông tính cho các tòa nhà. Công ty hoạt động quản lý chính của ông, Trump Management, kiếm được 6,8 triệu đô chỉ trong năm 1993. Gia đình Trump cũng tìm ra cách để chuyển số thu nhập trên về túi những người con.

Vào ngày 21/1/1994, họ lập ra một công ty với tên gọi Apartment Management Associates Inc., địa chỉ đặt tại nhà của ông Walter ở Manhasset. Hai tháng sau, theo tài liệu thu thập, Apartment Management bắt đầu nhận những khoản tiền phí mà trước đó chảy vào công ty Trump Management.

Khác biệt duy nhất là Apartment Management do Donald Trump cùng các anh chị em sở hữu.

Hai công ty All County và Apartment Management hợp lại giúp núi tiền của Fred Trump sụt đi chóng vánh. Cho tới năm 1998, các tài liệu chỉ ra, All County và Apartment Management tạo ra thu nhập tương đương giá trị hiện tại là 2,2 triệu đô mỗi năm cho mỗi người con của Fred Trump.

Bất kể khoản thuế thu nhập họ phải trả cho số tiền này là bao nhiêu, nó chắc chắn thấp hơn rất nhiều con số 55% thuế mà Fred Trump sẽ phải trả nếu chỉ đơn giản đưa cho mỗi người con 2,2 triệu đô một năm.

Nhưng những khoản tiền này vẫn chỉ là cò con so với con số sắp sửa chảy vào túi các đứa con của Trump, đến từ việc chuyển giao toàn bộ đế chế của ông cho các con.

(Còn nữa)

Bài tóm tắt: Huyền thoại về ‘tỉ phú tự thân’ Donald Trump
Kỳ 1: Vén màn đế chế gia tộc Trump
Kỳ 2: Cha giàu và triệu phú 8 tuổi
Kỳ 3: Fred Trump nhận trợ cấp chính phủ để gây dựng gia tài
Kỳ 4: Fred Trump và nỗ lực gây dựng hình ảnh tỉ phú tự thân cho con trai
Kỳ 5: Khủng hoảng và tấm lưới an toàn của cha
Kỳ 6: Thổi phồng và bóp xẹp giá trị tài sản
Kỳ 7: Khi Donald muốn sửa di chúc của cha

Bài viết này nằm trong loạt bài giới thiệu phóng sự điều tra đặc biệt của tờ New York Times về quá trình làm giàu của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Đây là phóng sự dựa trên hơn 100.000 tài liệu, hồ sơ, sổ sách tài chính liên quan đến hoạt động kinh doanh của gia đình Trump từ những năm 1970. Bên cạnh đó, New York Times cũng tiến hành phỏng vấn hàng loạt nhân viên cũ của công ty gia đình Trump và các học giả, chuyên gia về thuế. Tổng thống Trump từ chối đề nghị phỏng vấn của tờ Times, còn luật sư của ông thì bác bỏ toàn bộ cáo buộc gian lận thuế và trốn thuế mà phóng sự nêu ra.