Xây tường biên giới: Hạ viện Mỹ kiện chính quyền Trump về tình trạng khẩn cấp quốc gia

Ngày 5/4, Hạ viện Mỹ do đảng Dân chủ kiểm soát đã đệ đơn kiện một số thành viên nội các của Tổng thống Donald Trump, cáo buộc rằng việc tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia để có cớ huy động khoản tiền hàng tỷ USD cho việc xây dựng bức tường biên giới với Mexico là hành động vi hiến khi trực tiếp coi thường thẩm quyền phân bổ ngân sách của Quốc hội Mỹ, Politico đưa tin.

Động thái này được cho là sẽ kéo Tổng thống Trump vào một cuộc chiến pháp lý có thể lên tới tận Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ.

“Hành động của tổng thống rõ ràng vi phạm Điều khoản Phân bổ ngân sách [của Hiến pháp] bằng cách đánh cắp ngân quỹ đã được phân bổ, một hành động không được Hiến pháp hoặc luật pháp cho phép […] Hạ viện sẽ tiếp tục bảo vệ nền dân chủ và Hiến pháp của chúng ta, lần này là ở tòa án. Không ai được phép đứng trên luật pháp hay Hiến pháp, ngay cả tổng thống Mỹ”, Chủ tịch Hạ viện và là nghị sĩ đảng Dân chủ, bà Nancy Pelosi, nói trong một thông cáo.

Đơn kiện do các nghị sĩ đảng Dân chủ tại Hạ viện trình tòa án liên bang khu vực thủ đô (quận Columbia) cũng nêu rõ trong lịch sử Mỹ chưa có tiền lệ tổng thống tuyên bố tình trạng khẩn cấp nhằm huy động ngân sách từ các nguồn khác sau khi không giành được sự chấp thuận của Quốc hội.

Những thành viên trong chính quyền Trump bị kiện bao gồm: Bộ trưởng Tài chính Steve Mnuchin, quyền Bộ trưởng Quốc phòng Patrick Shanaha, Bộ trưởng An ninh Nội địa Kirstjen Nielsen, quyền Bộ trưởng Nội vụ David Bernhardt và các cơ quan cấp dưới của họ.

Tuy nhiên, đơn kiện không liệt tên ông Trump vào danh sách các bị đơn.

Nhà Trắng hiện chưa bình luận gì về đơn kiện trên.

Bộ trưởng Tư pháp Hoa Kỳ William Barr cho biết tuyên bố khẩn cấp của tổng thống là hợp pháp.

Trong lịch sử, từng có tiền lệ về việc Quốc hội kiện chính quyền của tổng thống. Ví dụ, đảng Cộng hòa đã theo đuổi một vụ kiện năm 2014 chống lại chính quyền của cựu Tổng thống Barack Obama.

Vào thời điểm đó, đảng Cộng hòa lập luận rằng các quan chức nội các Obama đã tìm cách sử dụng các quỹ liên bang chưa được Quốc hội phê chuẩn để trả cho các công ty bảo hiểm theo Đạo luật Chăm sóc Y tế Toàn dân. Trong vụ kiện đó, một thẩm phán liên bang phán quyết rằng đảng Cộng hòa có căn cứ để kiện Nhà Trắng vì phủ tổng thống đã vi phạm thẩm quyền của Quốc hội về các vụ qua mặt Quốc hội để chiếm đoạt ngân sách từ các nguồn quỹ khác.

Tổng thống Trump hiện cũng đang cố gắng chuyển tiền từ quỹ của các bộ ngành sang cho mục đích xây tường. Các chuyên gia pháp lý nói rằng đảng Dân chủ có thể, một lần nữa, sử dụng lập luận tương tự này và nhấn mạnh rằng chính quyền Tổng thống Trump đã qua mặt Quốc hội bằng cách ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia.

—
Từ khóa:

vụ kiện: lawsuit (n)
lạm dụng quyền lực: to abuse power (vp)
sự/việc lạm dụng quyền lực: abuse of power (np)
Hạ viện: House of Representatives (n)
Thượng viện: Senate (n)
Quốc hội Mỹ: United States Congress (n)
tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia: declaration of a national emergency (np)
Pháp viện Tối cao Hoa Kỳ: the Supreme Court of the United States (n)