Thư gửi năm 2200 và lời cảnh báo của Iceland về biến đổi khí hậu

“Okjökull là sông băng đầu tiên của Iceland mất tư cách sông băng. Trong 200 năm tới, tất cả các dòng sông băng của chúng ta dự kiến ​​sẽ đi theo cùng một xu thế đó, chỉ còn là các mảng băng. Tấm bia này dành để ghi nhận một thực tế là chúng tôi biết chuyện gì đang xảy ra và những gì cần phải làm. Chỉ các bạn mới biết liệu rằng chúng tôi có làm những điều đó hay không”.

Đó là những gì được khắc trên một tấm bia tưởng niệm sẽ được người dân Iceland công bố vào tháng tới. Đó là một “bức thư” họ gửi cho nhân loại năm 2200.

Sông băng Okjökull ở Iceland chắc chắn sẽ không phải là sông băng cuối cùng biến mất do biến đổi khí hậu, vì các nhà khoa học tin rằng 400 sông băng tiếp theo ở Iceland cũng sẽ biến mất vào năm 2200.

“Hiện tại, Iceland mất 11 tỷ tấn băng mỗi năm. Tất cả hơn 400 sông băng của Iceland hiện đang phải đối mặt với số phận tương tự sông băng Okjökull”, Dominic Boyer, giáo sư nhân chủng học tại Đại học Rice, người đang nghiên cứu về tác động của tình trạng tan băng đối với các cộng đồng ở Iceland.

GS Dominic Boyer cũng nói với CNN rằng các nhà nghiên cứu về sông băng dự đoán “toàn bộ khối băng hà của Iceland sẽ biến mất trong 200 năm tới, và sẽ tác động lớn đến di sản văn hóa, du lịch, thủy điện và thủy sản của nước này”. Đây là lời cảnh báo mới nhất cho thấy tình trạng ấm lên toàn cầu là mối đe dọa nghiêm trọng đối với các sông băng và hàng triệu người trên toàn thế giới sống gần những sông băng.

Các sông băng như Okjökull, mà một thế kỷ trước bao phủ 15 km vuông của sườn núi ở miền Tây Iceland và với độ dày 50 mét, đã giảm xuống còn chỉ 1 km vuông băng với độ sâu dưới 15 mét, và không còn đủ tính chất để được gọi là sông băng nữa.

Các khu vực có tuyết rơi liên tục và nhiệt độ đóng băng liên tục thúc đẩy sự phát triển của những sông băng. Những vùng này lạnh đến mức khi một bông tuyết rơi xuống đất, nó không tan chảy mà thay vào đó kết hợp với những bông tuyết khác để tạo thành những hạt băng lớn hơn. Khi ngày càng có nhiều tuyết tích tụ, các hạt băng này gắn kết lại với nhau để tạo thành một dòng sông băng.

Một dòng sông băng không thể hình thành trừ khi nó ở trên vĩ độ tuyết, độ cao thấp nhất mà tuyết có thể tồn tại quanh năm. Hầu hết các sông băng hình thành ở các vùng núi cao như dãy Himalaya ở Nam Á hay dãy núi Alps của Tây Âu nơi có tuyết thường xuyên và nhiệt độ cực lạnh. Sông băng cũng được tìm thấy ở Nam Cực, Greenland, Iceland, Canada, Alaska và thậm chí Nam Mỹ (Andes), California (Sierra Nevada) và núi Kilimanjaro ở Tanzania.

“Đây sẽ là tấm bia đầu tiên về một dòng sông băng biến mất do biến đổi khí hậu ở bất cứ nơi nào trên thế giới”, phó giáo sư ngành nhân chủng học Cymene Howe của Đại học Rice nói. “Bằng cách tưởng nhớ Ok [viết tắt của Okjökull], chúng tôi hy vọng sẽ thu hút sự chú ý đến những gì diễn ra khi sông băng của trái đất biến mất”.

Tháng trước, một nghiên cứu đã cảnh báo rằng các sông băng ở dãy Himalaya đang tan chảy với tốc độ chóng mặt – mất gần nửa mét băng mỗi năm kể từ đầu thế kỷ này do tình trạng ấm lên toàn cầu.

GS Boyer đưa ra lời kêu gọi nhân loại cần khẩn trương hành động ngay bây giờ để giảm triệt để khí thải nhà kính và cứu các sông băng.

Phía Bắc của địa cầu đã nóng lên nhanh gấp đôi so với phần còn lại, khiến tháng 6/2019 trở thành thời điểm nóng nhất từng được ghi nhận trong lịch sử loài người. Các nhà khoa học cảnh báo rằng nhiệt độ Bắc Cực tăng mạnh là không thể tránh khỏi, có khả năng tạo ra biến đổi khí hậu toàn cầu.

Một báo cáo được công bố vào tháng Tư cũng cảnh báo rằng hầu hết các sông băng ở Trung Âu, Tây Canada và Hoa Kỳ có thể biến mất vào nửa sau của thế kỷ này.