NXB Tự Do đạt giải thưởng xuất bản quốc tế

Hiệp hội Xuất bản Quốc tế (IPA) vừa công bố giải thưởng Prix Voltaire năm nay thuộc về Nhà xuất bản Tự Do của Việt Nam.

Đây là giải thưởng thường niên của IPA nhằm vinh danh những nhà xuất bản (dù là tổ chức hay cá nhân) đấu tranh cho quyền tự do xuất bản, tự do ngôn luận.

Vượt qua các nhà xuất bản từ Thổ Nhĩ Kỳ, Malaysia và Pakistan, Nhà xuất bản Tự Do được trao giải năm nay sau chỉ hơn một năm hoạt động.

Ông Kristenn Einarsson, Chủ tịch Ủy ban Tự do Xuất bản của IPA, cho biết: “Công việc của Nhà xuất bản Tự Do ở Việt Nam như một nhà xuất bản chui, đưa sách đến cho công chúng trong điều kiện bị đe dọa và phải chịu rủi ro an toàn cá nhân, không thể gọi tên là gì khác ngoài một niềm cảm hứng. Cộng đồng xuất bản thế giới ghi nhận sự can đảm của họ và sẽ ủng hộ họ bằng mọi cách có thể”.

Nhà xuất bản Tự Do ra đời ngày 14/2/2019 tại Việt Nam, với tư cách là một nhà xuất bản độc lập và không chịu sự quản lý cũng như kiểm duyệt của nhà nước. Cho đến nay, nhà xuất bản này đã cho ra đời hàng chục đầu sách như “Cẩm nang nuôi tù”, “Chính trị bình dân”, “Cách làm Kách Mệnh”, “Những mảnh đời sau song sắt”, “Politics of a police state”, v.v.

Phát biểu với báo giới, nhà báo Phạm Đoan Trang – tác giả và đồng thời là đại diện nhà xuất bản – cho biết, “đây không chỉ là vinh dự của riêng Nhà xuất bản Tự Do, mà còn là vinh dự đối với toàn thể những người yêu tự do ở Việt Nam”.

Vì hoạt động “ngoài luồng” – một từ lóng để chỉ những nhà xuất bản không đăng ký với nhà nước và không gửi bản thảo sách cho cơ quan kiểm duyệt trước khi xuất bản – Nhà xuất bản Tự Do đã bị chính quyền sách nhiễu và truy bức. Nhiều người đã bị công an bắt giữ và đánh đập. Tài khoản ngân hàng của nhà xuất bản cũng bị đóng băng, khiến cho họ không thể giao dịch mua bán bình thường như các đơn vị kinh doanh khác.

“Giải thưởng này là nguồn cổ vũ tinh thần rất lớn không chỉ đối với Nhà xuất bản, mà còn với tất cả những người ham muốn tự do khác ở Việt Nam, bởi sự can đảm, kiên trì và cố gắng của tất cả chúng ta đã được cộng đồng quốc tế ghi nhận”, nhà báo Đoan Trang – người vừa được trao giải Báo chí Tự do của tổ chức Phóng viên Không Biên giới hồi tháng Chín năm ngoái – cho hay.

Không chỉ nhân sự của nhà xuất bản bị truy bức, độc giả mua sách của họ cũng bị công an sách nhiễu, hỏi cung, lục soát, tịch thu tài sản và bị ép buộc ký cam kết không được tiếp tục đọc sách của nhà xuất bản, theo thông cáo báo chí của đơn vị này.

“Bất chấp những khó khăn về nhiều mặt, chúng tôi cam kết sẽ tiếp tục nỗ lực để đưa đến bạn đọc những tác phẩm có giá trị, với phương châm tri thức, khai phóng và tự do. Bản thân từ ‘liberal’ trong tên gọi bằng tiếng Anh của Nhà xuất bản, Liberal Publishing House, cũng có nghĩa là ‘tự do, khai phóng’”, nhà báo Đoan Trang cho biết.

Đây là lần thứ hai IPA trao giải cho một nhà xuất bản Việt Nam. Lần trước, giải được trao cho Nhà xuất bản Giấy Vụn vào năm 2011.

Ngoài vai trò là đại diện cho Nhà xuất bản Tự Do, nhà báo Đoan Trang còn là đồng sáng lập viên và biên tập viên của Luật Khoa tạp chí.