Nga xâm lược Ukraine: Cập nhật các diễn biến ngày 5/3/2022

Tổng hợp một số thông tin chính tính đến 10 giờ sáng ngày 5/3/2022, theo giờ Việt Nam:

Ai đang kiểm soát cái gì ở Ukraine?

Bản đồ về tình hình chiến sự tại Ukraine do tờ Al Jazeera thực hiện cho thấy quân đội Nga đang nắm giữ một phần diện tích đáng kể ở phía Bắc lẫn phía Nam Ukraine. [1]

Thủ đô Kyiv đang sắp vào thế bị bao vây hoàn ở phía Bắc. Ở phía Nam, trong khi cảng biển quan trọng Odessa vẫn còn nằm dưới sự kiểm soát của Ukraine, tình hình lại không quá khả quan với toàn bộ vùng phía Nam giáp Crimea đã bị quân Nga chiếm.

Một điểm bất ngờ là khu vực Donbass phía Đông, nơi có hai lãnh thổ tự trị mà Nga vừa công nhận là Donetsk and Luhansk, cũng là khu vực đầu tiên ghi nhận chiến sự, hiện vẫn còn do chính phủ Ukraine kiểm soát.

Hoa Kỳ gọi việc Nga tấn công vào cơ sở năng lượng hạt nhân của Ukraine là tội ác chiến tranh

Theo Al Jazeera, Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Ukraine đã lên án hành vi tấn công và chiếm đóng của Nga đối với cơ sở năng lượng hạt nhân tại Zaporizhzhya. [2]

“Tấn công một cơ sở năng lượng hạt nhân là tội ác chiến tranh. Những đợt pháo kích nhắm vào cơ sở năng lượng hạt nhân lớn nhất châu Âu đưa triều đại khủng bố của Putin bước xa thêm một bước nữa”, Đại sứ quán đưa ra quan điểm trên trang Twitter.

Nga đổi chiến thuật: Tàn phá cho tới khi nào thắng thì thôi?

Theo CNN, các quan chức quân sự Mỹ và NATO cho biết quân đội Nga đang đổi chiến thuật. [3] Thay vì tấn công bằng lực lượng bộ binh và tiếp quản nhanh chóng các thành phố, Nga có vẻ sẽ pháo kích và thả bom tàn phá những nơi này cho đến khi họ đầu hàng thì thôi.

Một quan chức bày tỏ quan điểm, dựa trên kinh nghiệm làm việc với Putin và các tướng lĩnh Nga, rằng các nhà lãnh đạo này có cái nhìn và tiêu chuẩn hoàn toàn khác về giá trị của mạng sống con người. Việc thay đổi chiến thuật vì vậy sẽ gây ra thêm nhiều thiệt hại nhân mạng nghiêm trọng đối với thường dân.

Lực lượng không quân Ukraine vẫn còn sức chiến đấu

Nhiều chuyên gia quân sự bất ngờ khi cho đến nay, lực lượng không quân Ukraine vẫn còn sức chiến đấu và tiếp tục giằng co vùng trời Ukraine với không quân Nga. [4]

Xét theo thống kê và kinh nghiệm thực chiến, lực lượng không quân Nga áp đảo hoàn toàn Ukraine. Nhiều người đã dự báo rằng quân đội Nga có thể tiêu diệt hoàn toàn không quân Ukraine chỉ trong ngày đầu giao chiến.

Tuy nhiên, các máy bay cánh bằng, máy bay cánh quạt cùng hệ thống vũ khí không lưu không người lái của Ukraine cho đến hôm nay vẫn còn tiếp tục tham chiến.

Ngoài ra, các binh chủng phòng không của Ukraine với các tên lửa đất đối không vẫn tiếp tục hoạt động hiệu quả, đe dọa nghiêm trọng lực lượng không quân Nga.

Trung Quốc kiểm duyệt phát biểu của Chủ tịch Ủy ban Paralympic Quốc tế [5]

Trong diễn văn khai mạc của kỳ Thế vận hội dành cho người khuyết tật 2022, Chủ tịch Ủy ban Paralympic Quốc tế Andrew Parsons (người Brazil) đã chỉ trích gay gắt Putin và hành vi xâm lược của Nga đối với Ukraine.

Khi Parsons đưa ra những phát biểu trên, người phiên dịch của buổi truyền hình ngừng dịch, và đài truyền hình quốc gia Trung Quốc ngay sau đó ngắt truyền âm thanh.

Trung Quốc là một trong số ít quốc gia từ chối gọi hành động tấn công của Nga trên đất Ukraine là “xâm lược”, đồng thời cũng kiểm duyệt các thông tin truyền thông về cuộc chiến này theo hướng có lợi cho Nga. [6]

Nga thông qua luật trừng phạt các thông tin trái với chính quyền

Vào thứ Sáu, lưỡng viện Quốc hội của Nga nhanh chóng thông qua luật hình sự hóa những hành vi lan truyền các "tin giả" về cuộc chiến. Theo đó, người bị kết tội có thể bị xử phạt tối đa 15 năm tù. [7]

Những "tin giả" được xem là các tin đi ngược lại thông tin chính thức của chính quyền. Các phương tiện truyền thông nhà nước của Nga gọi cuộc tấn công trên đất Ukraine là "chiến dịch quân sự đặc biệt" thay vì "xâm lược" hay "chiến tranh". Chính quyền Nga cũng thường xuyên bác bỏ, gọi các báo cáo về thiệt hại của lính Nga cũng như thông tin thương vong của dân thường tại Ukraine là "tin giả".

Cùng với việc thông qua luật chống “tin giả”, Nga đã ngăn cấm các cơ quan truyền thông phương Tây như BBC, VOA và Deutsche Welle hoạt động ở nước này, đồng thời chặn truy cập các mạng xã hội Facebook và Twitter. [8]

Trước đó, trong động thái trừng phạt hành động xâm lược, Liên minh Châu Âu đã đưa ra các biện pháp hạn chế hoạt động tại châu Âu của hai cơ quan truyền thông nhà nước của Nga là Russia Today và Sputnik. [9]

Chú thích

1.  Najjar, F. (2022, March 5). Russia-Ukraine live news: Moscow blocking access to Facebook. Russia-Ukraine War News | Al Jazeera. https://www.aljazeera.com/news/2022/3/4/russia-ukraine-moscow-blocking-access-to-facebook-liveblog

2.  Xem [1]

3.  Yeung, B. <. H. (2022, March 4). Live updates: Russia invades Ukraine. CNN. https://edition.cnn.com/europe/live-news/ukraine-russia-putin-news-03-04-22/index.html

4.  Al Jazeera. (2022, March 4). US: Ukraine has ‘significant majority’ of its military aircraft. Conflict News | Al Jazeera. https://www.aljazeera.com/news/2022/3/4/us-ukraine-has-significant-majority-of-its-military-aircraft

5.  Cheng, J., & Robinson, J. (2022, March 4). China Censors Paralympics Opening Ceremony, Premier League Over Ukraine. WSJ. https://www.wsj.com/articles/china-paralympics-opening-ceremony-premier-league-ukraine-11646410117

6.  Yuan, L. (2022, March 4). How China Embraces Russian Propaganda and Its Version of the War. The New York Times. https://www.nytimes.com/2022/03/04/business/china-russia-ukraine-disinformation.html

7.  Al Jazeera. (2022, March 4). Russia’s parliament approves jail for ‘fake’ war reports. Russia-Ukraine War News | Al Jazeera. https://www.aljazeera.com/news/2022/3/4/russia-prison-media-law-fake-reports-ukraine-war

8.  Milmo, D. (2022, March 5). Russia blocks access to Facebook and Twitter. The Guardian. https://www.theguardian.com/world/2022/mar/04/russia-completely-blocks-access-to-facebook-and-twitter9.  EU imposes sanctions on state-owned outlets RT/Russia Today and Sputnik’s broadcasting in the EU. (2022, March 2). European Council. https://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2022/03/02/eu-imposes-sanctions-on-state-owned-outlets-rt-russia-today-and-sputnik-s-broadcasting-in-the-eu/