Thư tòa soạn: Về việc Luật Khoa giảm số lượng bài

Luật Khoa muốn chia sẻ với quý độc giả về việc tại sao gần đây chúng tôi đăng bài ít hơn. Từ chỗ đăng bài hàng ngày, thậm chí đầu năm 2021 còn đăng 12-15 bài/tuần, trong khoảng ba tháng trở lại đây, Luật Khoa chỉ còn đăng trung bình 3-4 bài/tuần.

Có mấy lý do dẫn tới tình trạng này.

Lý do thứ nhất, và cũng là lý do lớn nhất, đó là tình trạng thiếu thốn nhân sự trầm trọng ở cả khối sản xuất nội dung lẫn khối quản lý. Biến động nhân sự khiến lượng bài mà đội ngũ Luật Khoa có thể tự sản xuất giảm đi đáng kể. Bên cạnh đó, Luật Khoa cũng không còn nhiều bài của cộng tác viên gửi tới, nguyên nhân có lẽ rất đơn giản: viết bài cho Luật Khoa vừa “nhạy cảm”, vừa ngày càng ít người đọc do website bị chặn. Nếu không tính yếu tố khan hiếm nhân sự nói chung của làng báo Việt Nam, thì những yếu tố vừa kể ảnh hưởng rất nhiều tới khả năng tuyển dụng của Luật Khoa.

Sau khoảng một năm làm việc trong điều kiện dịch bệnh và thiếu nhân lực, gần đây chúng tôi cũng buộc phải giảm tải công việc của nhiều thành viên. Chúng tôi tin rằng đây cũng là tình trạng chung của nhiều báo hay doanh nghiệp khác.

Lý do thứ hai, Luật Khoa đang đầu tư nâng cấp chất lượng nội dung và do đó buộc phải giảm số lượng bài. Trong điều kiện website bị chặn, chúng tôi muốn mỗi lần các bạn mất công vượt tường lửa vào Luật Khoa thì sẽ đọc được những sản phẩm đáng đọc hơn. Và trong điều kiện thông tin tràn ngập, nhiều cá nhân, tổ chức khác cũng đang đưa ra những sản phẩm nội dung tốt trong lĩnh vực Luật Khoa theo đuổi, chúng tôi cũng muốn cung cấp cho độc giả những sản phẩm tốt hơn nữa.

Bài viết của Luật Khoa sẽ ngày càng có nhiều dữ liệu hơn, dựa trên nhiều nguồn tài liệu khả tín hơn, khai thác sâu hơn vào một số đề tài, và sẽ ngày càng có nhiều bài điều tra dựa trên dữ liệu mở hơn. Bên cạnh đó, kể từ cuối năm ngoái, lần đầu tiên Luật Khoa có chuyên viên thiết kế riêng và nhờ vậy, chất lượng hình ảnh được cải thiện.

Lý do thứ ba khiến cho bài vở gần đây ít đi, đó là chúng tôi đang định hình lại cách thức hoạt động của mình. Sau tám năm hoạt động, mô hình của Luật Khoa cơ bản vẫn như cũ. Nhưng từ 12/2017, website của Luật Khoa bị chặn và từ đó trở đi lượng đọc sụt giảm thảm hại. Từ chỗ mỗi tháng có gần nửa triệu lượt đọc vào năm 2017, tới tháng gần nhất, số lượt đọc chỉ còn 1/10. Bình thường ra, với một doanh nghiệp, như vậy là phá sản, hoặc phải làm mới sản phẩm, hoặc phải đưa ra sản phẩm mới. Luật Khoa đang ở tình thế như vậy.

Bên cạnh nhu cầu sẵn có về việc đa dạng hóa nội dung, việc website bị chặn khiến nhu cầu đó càng trở nên cấp bách hơn nữa. Đó là lý do gần đây chúng tôi dành nhiều nguồn lực để thử nghiệm hàng loạt sản phẩm mới: các số báo PDF, kênh radio, kênh Instagram, và sắp tới là kênh video. Chúng tôi cũng đang mày mò tận dụng tối đa công cụ newsletter để tiếp cận với độc giả thông qua hộp thư điện tử (thay vì website). Với việc ra mắt số báo tháng Tư vừa qua, với định dạng PDF, lần đầu tiên Luật Khoa có nguồn thu từ việc bán báo, mở ra triển vọng mới cho mô hình nội dung có thu phí.

Chúng tôi biết hầu hết độc giả đã quen với thông tin miễn phí trên mạng, chúng tôi cũng biết một số độc giả sẽ thất vọng vì Luật Khoa mang tiếng là tổ chức phi lợi nhuận hoạt động vì xã hội mà lại bán báo. Có hai điều chúng tôi đảm bảo sẽ không thay đổi: Luật Khoa tiếp tục hoạt động phi lợi nhuận và tiếp tục sứ mệnh vốn có trong việc phổ biến kiến thức pháp luật và chính trị.

Ngoài ba lý do kể trên – vốn ảnh hưởng trực tiếp tới năng lực sản xuất nội dung của Luật Khoa từ đầu năm đến nay – có một số lý do khác từ đầu năm 2021 khiến cho số lượng bài sụt giảm.

Thứ nhất, Luật Khoa đã quyết định không đăng bài dịch nữa, trừ khi có bài đặc biệt.

Bài dịch chưa bao giờ chiếm đa số bài của Luật Khoa trong bất kỳ quý nào, nhưng cũng từng chiếm tới ⅓ số bài trong một số quý, năm. Tuy vậy, kể từ đầu năm 2021, Luật Khoa quyết định dừng đăng bài dịch vì giờ đây các công cụ dịch tự động đã cơ bản giúp độc giả hiểu được một bài báo nói gì; bên cạnh đó, một số báo, trang mạng khác cũng đang làm tốt việc dịch bài. Bài báo tiếng Anh cũng có hạn chế vì hướng tới độc giả nước ngoài, vốn có thông tin nền rất khác với độc giả Việt Nam, do đó sẽ khó cho độc giả Việt Nam hiểu được đầy đủ một bài dịch nếu như không được cung cấp thông tin bổ sung cho bài. Chúng tôi nghĩ rằng trong hoàn cảnh như vậy, nguồn lực của Luật Khoa nên được dành cho những loại nội dung khác.

Thứ hai, Luật Khoa đã quyết định hạn chế bài vở về các vấn đề quốc tế và dành nhiều nguồn lực hơn cho các vấn đề Việt Nam.

Trước đây, chúng tôi đăng rất nhiều bài về quan hệ quốc tế cũng như chính trị Mỹ, Trung Quốc. Kể từ đầu năm 2021, nhận thấy rằng đây không phải là thế mạnh của mình, đồng thời nhiều báo, trang mạng khác đang làm tốt việc này, chúng tôi quyết định thu hẹp mảng bài về các vấn đề quốc tế. Do đó, các bạn có thể thấy trong khoảng một năm qua, Luật Khoa không còn đăng nhiều bài về các vấn đề quốc tế, trừ một số đề tài đặc biệt như cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine và một số vấn đề pháp lý mà độc giả Việt Nam có thể quan tâm. Nếu có đăng bài quốc tế, chúng tôi cũng không còn đăng bài dịch nữa mà chỉ đăng bài gốc do các tác giả tự nghiên cứu, tổng hợp.

***

Những điều kiện khách quan là thứ khó thay đổi và cũng nằm ngoài tầm với. Trong thời gian tới, Luật Khoa sẽ có một số thay đổi đáng kể và rõ rệt để thích ứng với điều kiện khách quan này và cải thiện năng lực của mình. Chúng tôi cảm ơn bạn đã ủng hộ và kiên nhẫn chờ đợi.

Nếu có ý kiến góp ý gì, xin bạn liên hệ với Luật Khoa qua địa chỉ: editor@mail.luatkhoa.org.