Tôn giáo tháng 6/2023: Hội thánh Tin Lành đấng Christ Tây Nguyên bị cáo buộc là tổ chức phản động sau vụ việc ở Đắk Lắk

[Khủng hoảng tại tỉnh Đắk Lắk]

Hai đồn công an xã bị tấn công tại tỉnh Đắk Lắk

Khoảng 0 giờ, ngày 11/6/2023, hai trụ sở Ủy ban nhân dân (UBND) xã Ea Tiêu và Ea Ktur bị một nhóm người tấn công, giết chết chín người, trong đó có bốn công an, hai cán bộ lãnh đạo của xã, ba người dân. [1]

Đến ngày 23/6/2023, Công an tỉnh Đắk Lắk đã khởi tố 84 người, trong đó 75 người bị khởi tố vì tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân. Các video do chính quyền công bố cho thấy các nghi phạm hầu hết đều là người Thượng. [2]

Chính quyền đã cho đăng các video nhận tội của nghi phạm lên các phương tiện truyền thông. Tuy nhiên, lý do khiến các nghi phạm tấn công vào hai trụ sở này vẫn chưa được làm rõ.

Tây Nguyên là khu vực rất nhạy cảm về vấn đề tôn giáo, tranh chấp đất đai, phân biệt đối xử dựa trên sắc tộc. Người Thượng ở khu vực này đã trải qua nhiều biến cố khiến họ mất mát đất đai, tín ngưỡng cổ truyền bị xóa bỏ, không cho phép họ tự do sinh hoạt tôn giáo.

Ngày 22/6/2023, Cục An ninh nội địa, Bộ Công an, cho biết trong các nghi phạm bị bắt có một người được một tổ chức có trụ sở tại Mỹ cử về Việt Nam để “dàn dựng vụ tấn công”. [3]

Mỹ là nước có nhiều người Thượng tị nạn sau năm 1975. Chính quyền Việt Nam thường xuyên cáo buộc các tổ chức người Thượng ở Mỹ phá hoại an ninh trật tự tại Việt Nam, nhất là thông qua các hoạt động tôn giáo. Đầu năm 2001, Tây Nguyên đã nổ ra những cuộc biểu tình rất lớn của người Thượng về tôn giáo, đất đai, tình trạng phân biệt đối xử dựa trên sắc tộc. Những cuộc biểu tình này kéo dài cho đến năm 2008, rất nhiều người Thượng đã bị bắt và chịu án tù.

Đắk Lắk: Công an cáo buộc Hội thánh Tin Lành đấng Christ Tây Nguyên là tổ chức phản động

Vào ngày 18/6/2023, kênh Youtube của Công an tỉnh Đắk Lắk có đăng một phóng sự cáo buộc Hội thánh Tin Lành đấng Christ Tây Nguyên là tổ chức phản động. [4]

Video này được đăng cùng lúc với các video về vụ tấn công tại hai UBND xã thuộc tỉnh Đắk Lắk làm nhiều người chết. 

Dù cáo buộc như vậy nhưng video chỉ nói rằng các tín đồ đã được học về cách viết báo cáo vi phạm nhân quyền, tự do tôn giáo, đào tạo kỹ năng hoạt động xã hội dân sự, thu thập thông tin về vi phạm nhân quyền. Đây rõ ràng chỉ là những hoạt động vận động nhân quyền ôn hòa chứ không phải việc sử dụng vũ lực tấn công vào các cơ quan nhà nước. [5]

Cho đến nay, Hội thánh Tin Lành đấng Christ Tây Nguyên vẫn chưa được chính quyền thừa nhận. Các thành viên bị cáo buộc là phản động, chống phá nhà nước. Gần đây, một số thành viên của hội thánh đã bị bắt vì tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân và tội phá hoại chính sách đại đoàn kết.

Trong khi những nhóm Tin Lành độc lập tại Tây Nguyên bị cấm hoạt động, báo chí nhà nước vẫn tuyên truyền rằng nhà nước đã đảm bảo quyền tự do tôn giáo dành cho người Thượng.

Vào tháng 6/2023, báo điện tử VOV khẳng định đồng bào có đạo ở Tây Nguyên luôn được đảm bảo quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo. [6]

Bài viết khẳng định chính quyền các tỉnh Tây Nguyên luôn giải quyết nhu cầu, nguyện vọng chính đáng, hợp pháp của các tổ chức, cá nhân tôn giáo.

Vào tháng 5/2023, Ủy ban Tự do Tôn giáo Hoa Kỳ trong báo cáo thường niên của mình đã khẳng định chính quyền Việt Nam tiến hành sách nhiễu, phá rối và cấm đoán hoạt động tôn giáo ôn hòa của các nhóm Tin Lành người Thượng chưa đăng ký. [7]

Xem thêm: Chính quyền thiếu cơ sở khi cáo buộc Hội thánh Tin Lành đấng Christ trong vụ việc Tây Nguyên

[Tôn giáo mới]

Hà Tĩnh: Hơn 1.300 tài liệu của Pháp môn Diệu Âm bị tịch thu

Vào ngày 7/6/2023, Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế Cầu Treo, tỉnh Hà Tĩnh cho biết đã thu giữ hơn 1.300 tài liệu, vật phẩm có nội dung tuyên truyền về việc tu luyện Pháp môn Diệu Âm của những người Việt nhập cảnh từ Lào. [8]

Ngoài ra, chính quyền cũng phát hiện danh sách 141 người tham gia tổ chức Pháp môn Diệu Âm trong máy tính của một hành khách.

Được biết, đây là tài liệu của gần 500 người từ các tỉnh miền Bắc sang Thái Lan tham gia khóa tu của Pháp môn Diệu Âm. Trước khi trở về, những người này đã mua các tài liệu nói trên.

Đồn biên phòng còn phát hiện thêm năm hành khách trên chiếc xe khác mang bốn cuốn sách, 10 cuốn vở và bảy USB chứa nội dung tuyên truyền Pháp môn Diệu Âm.

Lực lượng biên phòng tại cửa khẩu này cho biết tất cả các tài liệu tịch thu được đã bị tiêu hủy nhằm không cho phát tán ra bên ngoài.

Pháp môn Diệu Âm là một trong các tôn giáo mới đang phát triển tại Việt Nam. Môn phái này do một người Việt sáng lập và phải tổ chức các khóa học bên ngoài Việt Nam vì bị chính quyền cấm hoạt động. Chính quyền hiện nay vẫn cấm các hình thức tôn giáo mới, trong khi đây là nhu cầu của rất nhiều người.

Huyện Bảo Lâm, tỉnh Cao Bằng: Chính quyền tổng kết cao điểm 90 ngày thực hiện mục tiêu xóa bỏ đạo Dương Văn Mình

Vào ngày 23/6/2023, chính quyền huyện Bảo Lâm, tỉnh Cao Bằng đã tổ chức hội nghị tổng kết cao điểm 90 ngày thực hiện mục tiêu xóa bỏ tổ chức bất hợp pháp Dương Văn Mình trên địa bàn. [9]

Tại hội nghị, Huyện ủy Bảo Lâm công bố toàn huyện đã cho phá dỡ 7 nhà đòn, 85 tấm phông trắng, buộc 352 người ký cam kết từ bỏ tổ chức bất hợp pháp Dương Văn Mình.

Chiến dịch xóa bỏ đạo Dương Văn Mình được thực hiện theo Nghị quyết số 78 phê duyệt Đề án Đấu tranh, ngăn chặn, tiến tới xóa bỏ tổ chức bất hợp pháp Dương Văn Mình từ tháng 11/2021.

Các sự kiện tổng kết chiến dịch xóa bỏ đạo Dương Văn Mình trên toàn tỉnh Cao Bằng cho thấy chính quyền đang thực hiện một cách có hệ thống, nhằm kiên quyết xóa bỏ một nhóm tôn giáo thiểu số.

Đọc thêm: Đàn áp đạo Dương Văn Mình: 3 vấn đề chính quyền phải làm rõ

Huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang: Chính quyền vận động người dân không theo đạo San Sư Khẻ Tọ

Đầu tháng 6/2023, chính quyền các xã, thị trấn trong huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang đã đồng loạt vận động người dân từ bỏ đạo San Sư Khẻ Tọ. [10]

Được biết, cuộc vận động này nằm trong Đề án số 23-ĐA/TU, ngày 23/11/2018 của Tỉnh ủy Hà Giang về phòng ngừa, đấu tranh, giải quyết tình hình hoạt động của các tà đạo, đạo lạ trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2018 – 2025.

Theo đó, chính quyền đã huy động toàn bộ hệ thống chính trị từ huyện đến xã trong việc tuyên truyền vận động các hộ đang theo tà đạo San Sư Khẻ Tọ quay lại phong tục truyền thống.

Cho đến nay, chính quyền đã buộc 44 hộ gia đình ở sáu xã từ bỏ đạo San Sư Khẻ Tọ.

Công an tỉnh Lạng Sơn cũng cho biết đạo San Sư Khẻ Tọ do một số người từ Trung Quốc truyền vào cộng đồng dân tộc Mông, Dao tại Việt Nam. Đây là một đạo Tin Lành được cải biên, có tên gọi khác là Cơ Đốc ba ngôi. Năm 2022, có khoảng 5.000 người, chủ yếu là dân tộc Dao, theo đạo này. [11]

Các tín đồ bị chính quyền cáo buộc đã gây ra chín vụ tập trung đông người, gây rối an ninh trật tự để tạo áp lực với chính quyền. Lý do chính mà chính quyền cho rằng nên cấm đạo này là nó khiến người dân từ bỏ phong tục truyền thống của mình.

Bộ Công an: Xử lý 85 người sinh hoạt Hội Thánh Đức Chúa Trời Mẹ

Bộ Công an cho biết đã xử lý 12 vụ vi phạm và 85 đối tượng liên quan đến Hội Thánh Đức Chúa Trời Mẹ trong sáu tháng đầu năm 2023. [12]

Tại buổi họp báo ngày 30/6/2023, Bộ Công an cho rằng Hội Thánh Đức Chúa Trời Mẹ hoạt động theo các nguyên tắc tà đạo, mê tín, lạm dụng giáo lý để lừa đảo và lợi dụng người khác.

Vào giữa tháng 5/2023, hàng loạt các tờ báo của nhà nước đã đăng tin cảnh báo người dân về việc các nhóm Hội Thánh Đức Chúa Trời hoạt động rầm rộ ở nhiều tỉnh thành. [13]

Cho đến nay, chính quyền thường xuyên cáo buộc hội thánh này là tà đạo, lừa đảo người dân, đi ngược lại với thuần phong mỹ tục, làm tan nát gia đình, v.v. mặc dù chưa có vụ việc nào chính thức được điều tra và xét xử thông qua tòa án.

[Tôn giáo 360]

USCIRF: Việt Nam cải thiện về tự do tôn giáo nhưng các điểm rắc rối vẫn ngày càng trầm trọng

Vào ngày 12/6/2023, Phó Chủ tịch Ủy hội Tự do Tôn giáo Quốc tế Mỹ (USCIRF) Frederick A. Davie ghi nhận mặc dù Việt Nam đạt được những cải thiện ngày càng tăng về tự do tôn giáo trong những năm qua, nhưng cũng xuất hiện những điểm rắc rối đáng kể và ngày càng trầm trọng. [14]

Theo thông cáo cho biết, ông đã cùng nhân viên đến Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh từ ngày 15 đến ngày 19/5/2023 để gặp gỡ các quan chức chính phủ, cộng đồng tôn giáo, và các đại diện xã hội dân sự khác để thảo luận về các quan ngại liên quan đến tự do tôn giáo.

Ông đặc biệt lo ngại về các vụ đàn áp, cưỡng ép từ bỏ niềm tin tôn giáo gia tăng trong năm qua, bên cạnh tính chất hạn chế của Luật Tín ngưỡng tôn giáo cùng các thủ tục phức tạp và nặng nề được áp dụng thiếu tính đồng bộ trên khắp đất nước. 

Ông cũng bày tỏ sự lo ngại về hai dự thảo nghị định về tôn giáo vào tháng 6/2022 để hướng dẫn thực hiện Luật Tín ngưỡng tôn giáo. Các chuyên gia cảnh báo rằng hai văn bản này có thể hạn chế tự do tôn giáo hơn nữa nếu được thông qua và áp dụng trong thực tế.

Từ năm 2002, USCIRF đã khuyến nghị xếp Việt Nam vào danh sách Quốc gia cần quan tâm đặc biệt (CPC), do nhận thấy rằng mặc dù có một số lĩnh vực cải thiện đáng chú ý, nhưng tình trạng vi phạm tự do tôn giáo “có hệ thống, liên tục và nghiêm trọng” vẫn tiếp diễn. Vào tháng 11/2022, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã đưa Việt Nam vào Danh sách Theo dõi Đặc biệt vì đã tham gia hoặc dung túng cho các hành vi vi phạm nghiêm trọng quyền tự do tôn giáo.

Chính quyền đàn áp và cô lập người Thượng như thế nào?

Tây Nguyên là vùng đất bị chính quyền ngăn cách với thế giới.

Thanh NguyễnLuật Khoa tạp chí

Chính quyền thiếu cơ sở khi cáo buộc Hội thánh Tin Lành đấng Christ trong vụ việc Tây Nguyên

Nhưng có hàng trăm lý do để hợp pháp hóa việc trấn áp.

Thanh NguyễnLuật Khoa tạp chí

Vấn đề tôn giáo tại Tây Nguyên: Chính quyền càng can thiệp thô bạo càng không có lối thoát

Các sắc tộc bản địa không chấp nhận sự kiểm soát của người Kinh đối với Tây Nguyên.

Văn TâmLuật Khoa tạp chí