Tro tàn vẫn rực lửa: Bạo lực lật đổ chính quyền ở Tây Nguyên

Lúc 1 giờ sáng ngày 20/9/1964, một tia đạn vụt lên bầu trời Buôn Mê Thuột để ra hiệu cho một cuộc nổi dậy trên toàn khu vực Tây Nguyên. Đó không phải là phát đạn của Việt Cộng hay Việt Nam Cộng hòa. Đó là phát súng của một lực lượng của người Thượng có tên là FULRO.

Chỉ một vài giờ sau, FULRO đã kiểm soát Trại lính Sarpa, bắt giữ sáu lính Mỹ và nhiều lính Việt Nam Cộng hòa. Cùng lúc, FULRO đồng loạt tấn công các trại lính Bu Prang, Bản Đôn, Buôn Mi Ga, Buôn Brieng tại tỉnh Đắk Lắk. Khoảng 7 giờ sáng, quân đoàn FULRO tiến về thành phố Buôn Mê Thuột, chiếm đài phát thanh để đọc các yêu cầu của mình. [1]

Gần 60 năm sau, vào lúc 1 giờ sáng ngày 11/6/2023, một nhóm người Thượng chia thành hai tốp tấn công cùng lúc vào hai đồn công an xã tại huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk. Nhóm người Thượng không tấn công nhằm chiếm đồn hay bắt giữ con tin, họ tấn công để giết chết các công an viên và cán bộ xã. [2]

Tất cả những người tham gia vụ tấn công được cho là đã bị bắt. Hơn sáu tháng sau, một phiên tòa do hầu hết người Kinh chủ trì đã tuyên 10 bản án chung thân và các bản án tù giam khác cho khoảng 100 bị cáo với tội khủng bố nhằm lật đổ chính quyền nhân dân và tội khủng bố. [3]

Trong sáu thập niên qua, cách người Thượng giải quyết mâu thuẫn với chính quyền vẫn bằng con đường bạo lực. Điều này sẽ không thể thay đổi nếu chính quyền vẫn không cho phép người Thượng làm chủ quê hương của mình.

Việt Nam Cộng hòa, thời Đệ Nhất Cộng hòa: Tạo ra FULRO