Lộ diện bản đồ hành chính mới; Thích Minh Tuệ nhập cảnh Malaysia

Các sự kiện nổi bật:

• Chuẩn bị sửa Hiến pháp và Điều lệ Đảng Cộng sản
• Làn sóng sắp xếp báo chí nhà nước
• Thích Minh Tuệ xuất cảnh sang Malaysia
• Nhiều ông lớn ngành ngân hàng “tinh gọn lao động”

Tin chính

Sửa đổi Hiến pháp, Điều lệ đảng để thực hiện chủ trương tinh gọn bộ máy

Hiến pháp Việt Nam Dân chủ Cộng hòa lần đầu tiên ra đời vào năm 1946. Đến nay, gần 80 năm, nước ta đã có năm bản hiến pháp, gồm Hiến pháp năm 1946, Hiến pháp năm 1959, Hiến pháp năm 1992 (sửa đổi, bổ sung một số điều năm 2001), Hiến pháp năm 2013.

• Ngày 28/2, Thường trực Ban Bí Thư Đảng Cộng sản Trần Cẩm Tú công bố Kết luận 127, trong đó có nhấn mạnh về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013, Điều lệ đảng và và các quy định pháp luật liên quan để tinh gọn và nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước.
• Việc sửa đổi này diễn ra trong bối cảnh nước ta đang chuẩn bị “đại phẫu” bộ máy lần hai, đó là bỏ cấp huyện và sáp nhập tỉnh.
• Về sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 2013 và luật pháp liên quan (như Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Quy hoạch, v.v), đảng yêu cầu Đảng ủy Quốc hội, Đảng ủy Chính phủ chủ trì và chỉ đạo nghiên cứu, chậm nhất đến ngày 30/6.
  
  Về sửa đổi Điều lệ đảng, Ban Tổ chức, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đảng sẽ chủ trì, phối hợp các bên để trình đề xuất, chậm nhất đến ngày 9/4.
• Đáng chú ý, vào ngày 5/3, nhiều tờ báo đã đăng tin về cuộc họp thảo luận của Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ về phương án bỏ cấp huyện và sáp nhập tỉnh.
  
  Theo đó, một số tờ đã đăng ảnh Thủ tướng Phạm Minh Chính cầm một bản đồ lạ, trên mặt ảnh có nhiều đơn vị hành chính mới. Ngay lập tức, tấm ảnh này được chia sẻ rộng rãi trên mạng xã hội.
  
  Sau đó, các tờ báo đã gỡ bỏ tấm ảnh này hoặc cắt lại ảnh để cho mất phần bản đồ, điển hình là trang Trang Xây dựng Chính sách, Pháp luật thuộc Báo Điện tử Chính phủ (riêng trang này vẫn giữ nguyên hình ảnh trong bài cho tới khoảng 17:00 giờ ngày 6/3), hay Cổng thông tin Công an tỉnh Quảng Trị.

• Trong bối cảnh nước ta đang bỏ cấp huyện, ngành công an được xem là “lực lượng đi đầu” khi đã tiến hành cơ cấu tổ chức lại bộ máy công an từ bốn xuống ba cấp (bỏ công an cấp huyện).
  
  Cũng liên quan đến ngành công an, mới đây, Bộ Công an cũng đã công bố tiếp nhận các chức năng mới về mặt quản lý nhà nước, gồm (1) an toàn thông tin; (2) an ninh hàng không; (3) cai nghiện ma túy và quản lý sau cai nghiện; (4) sát hạch, cấp giấy phép lái xe cơ giới đường bộ; (5) lý lịch tư pháp và cấp phiếu lý lịch tư pháp. Ngoài ra, Mobifone cũng đã chính thức chuyển về Bộ Công an quản lý từ ngày 27/2.

Thích Minh Tuệ xuất cảnh sang Malaysia

Tính đến nay, đoàn của Thích Minh Tuệ đã có gần ba tháng bộ hành trên đất Thái Lan. Vào ngày 4/3, đoàn đã đến được cửa khẩu biên giới giữa Thái Lan - Myanmar, nhưng chưa thể xuất cảnh vì hộ chiếu của một số thành viên đoàn bị hết hạn.

• Sáng 5/3, Thích Minh Tuệ cùng đoàn đã đến cửa khẩu Chiang Khong ở biên giới Thái Lan - Lào để xin gia hạn hộ chiếu thêm 60 ngày.
  
  Tuy nhiên giới chức Lào yêu cầu các sư bị hết hạn hộ chiếu phải sang Lào hai ngày, khi trở lại mới được gia hạn. Thích Minh Tuệ từ chối yêu cầu này. 
• Ngay sau đó, đoàn của Thích Minh Tuệ đã lên xe vượt thâu đêm chặng đường khoảng 1.900 km để xuống cửa khẩu Mae Sot với kế hoạch sẽ đi đường vòng qua Malaysia.
• Sáng ngày 6/3, đoàn của Thích Minh Tuệ vẫn còn ở Thái Lan, một video được đăng tải trên YouTube đã ghi lại đoàn đang dừng chân thọ thực tại một khu vực nào đó của nước này.
• Đến 20 giờ 6 phút cùng ngày, Thích Minh Tuệ và đoàn bộ hành đã nhập cảnh thành công Malaysia, đánh dấu một chặng đường mới của hành trình đi đến Ấn Độ.
• Thích Minh Tuệ có tên khai sinh là Lê Anh Tú, sinh năm 1981 tại Hà Tĩnh. Năm 2015, ông thực hành “hạnh đầu đà”, đi bộ khất thực xuyên Việt. Đến năm 2024, ông trở thành một hiện tượng khi đang bộ hành. Đến ngày 12/12/2024, ông cùng năm tu sĩ khác đã chính thức khởi hành từ Việt Nam, đi qua Lào để đến quê hương của Phật là Ấn Độ.

Báo chí trước nguy cơ chỉ còn lại “cái tên kỷ niệm”

Trước làn sóng sắp xếp bộ máy, nhiều cơ quan báo của nền báo chí cách mạng của nước ta đã phải dừng hoạt động và nhắc nhớ về nhau với cái tên kỷ niệm. Trong tuần qua, thông tin về việc VietNamNet và VnExpress không phải sáp nhập với nhau nhận được sự quan tâm lớn từ độc giả.

• Theo đó, ngày 3/3, báo chí nhà nước công bố rằng VnExpress sẽ là cơ quan ngôn luận của Bộ Khoa học và Công nghệ, còn VietNamNet sẽ chuyển cơ quan chủ quản về Bộ Dân tộc và Tôn giáo.
  
  Ngay sau đó, nhiều người phát hiện rằng VietNamNet đã xóa một số bài viết liên quan đến việc kỷ luật ông Đào Ngọc Dung vào tháng 5/2024. Ông Dung trước đây là bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, nay được bổ nhiệm làm bộ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo.

• Trước đó, vào ngày 1/3, Chính phủ đã tính phương án “nghiên cứu, kiện toàn ngay Báo VietNamNet và Báo VnExpress thành một báo”, lý do bởi Bộ Thông tin và Truyền thông (chủ quản tờ VietNamNet) sáp nhập về Bộ Khoa học và Công nghệ (chủ quản tờ VnExpress).
• VnExpress tự nhận là báo điện tử được nhiều người đọc nhất Việt Nam, do tập đoàn FPT sáng lập và ra mắt vào năm 2001.
  
  VietNamNet ra đời sớm hơn (vào năm 1997) và được biết đến là một trong những đơn vị tiên phong làm báo điện tử.
• Trước đó, theo chủ trương tinh gọn bộ máy, hàng loạt các đài truyền hình lớn VTC, VOV, Nhân Dân, Quốc Hội đã bị giải thể và chuyển chức năng về Đài truyền hình Việt Nam (VTV). Đồng thời, nhiều tờ báo điện tử, tạp chí ở nhiều đơn vị, địa phương cũng được sắp xếp. Hiện nay, nhiều tờ báo lớn, nhất là chùm báo nổi tiếng ở TP. HCM như Tuổi Trẻ, Người Lao Động, Pháp Luật Thành phố, Phụ Nữ Thành phố, v.v, có nguy cơ bị xóa sổ để giữ lại một tờ.
• Luật Khoa tạp chí vẫn đang theo dõi và cập nhật những thông tin mới nhất về việc sắp xếp báo chí tại bài viết này.

Tin vắn

Các lãnh đạo Liên minh Châu Âu (EU) dự định thăm Việt Nam: Động thái này diễn ra trong bối cảnh gia tăng căng thẳng giữa EU và Mỹ. Trước đó, ngày 2/3, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định “Việt Nam là cứ điểm đầu tư an toàn” với các chính sách ưu đãi thuế. Năm 2024, kim ngạch xuất khẩu EU - Việt Nam đạt 68 tỷ USD (tăng 16% so với năm 2023). EU hiện là thị trường xuất khẩu lớn thứ ba của Việt Nam.

Cảnh báo mức sinh ngày càng giảm: Bộ Y tế cho biết hiện nay nước ta có tỷ suất sinh ở mức rất thấp. Trong năm 2024, tỷ suất sinh cả nước chỉ đạt 1,91 con/phụ nữ, thấp hơn mức thay thế là 2,1. Nếu xu hướng này tiếp tục, dự báo đến năm 2054, dân số Việt Nam sẽ bắt đầu giảm.

Nhiều ngân hàng “tinh gọn lao động”: Để tiết kiệm chi phí và đẩy mạnh số hóa, nhiều ngân hàng đã cắt giảm hàng ngàn người lao động. Đơn cử, Ngân hàng Sài Gòn Thương tín (Sacombank) đã giảm từ 18.100 người vào năm 2019 xuống còn 17.058 người vào cuối năm 2024 (khoảng 1.000 người). Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) cũng cắt giảm gần 1.000 nhân viên trong năm 2024. Nhiều ngân hàng khác như Ngân hàng Quốc tế (VIB) và Ngân hàng Á Châu (ACB) cũng giảm hàng trăm lao động.

Vận hành sàn giao dịch tiền ảo trong tháng Ba: Ngày 5/3, Bộ Tài chính cho biết nước ta sẽ triển khai sàn giao dịch tiền ảo trong tháng Ba. Sàn này sẽ do các doanh nghiệp được cấp phép vận hành. Mục đích ra mắt sàn giao dịch này là nhằm “huy động nguồn tài chính”, góp phần giúp hoàn thành mục tiêu tăng trưởng kinh tế đạt 8% trong năm nay.

Miễn học phí cho học sinh cả nước: Bộ Chính trị vừa có quyết định miễn học phí cho học sinh cả nước, từ mầm non cho đến trung học phổ thông, bắt đầu từ năm học 2025 - 2026 (tháng 9/2025). Năm 2024, cả nước có gần 23 triệu học sinh, hơn 53.000 cơ sở giáo dục và gần hai triệu giảng viên, giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục, người lao động. Theo ước tính, Việt Nam cần chi khoảng 30.000 tỷ đồng/năm cho chính sách này.

Cộng đồng người Việt Nam lớn thứ hai ở Hàn Quốc: Năm 2024, Hàn Quốc có 2,65 triệu người nước ngoài (chiếm 5,17% dân số). Trong đó, người Trung Quốc đông nhất với gần 960.000 người, tiếp theo là Việt Nam với hơn 305.000 người.

Bài viết đáng đọc trong tuần

Miễn học phí, nhưng còn phụ phí

Bùi Khánh Nguyên - Báo VnExpress

“Khi trẻ được học miễn phí, cha mẹ tất nhiên cũng sẽ phải làm việc tốt hơn để đóng thuế nhiều hơn, xây dựng trường học tốt hơn”.

Bệnh viện Chợ Rẫy lúc nửa đêm: Khốn khổ vì ung thư, xin được gì ăn đó

Mỹ Diệp - Báo Thanh Niên

“Ung thư như cỏ, cắt rồi mọc, tiền bạc cạn kiệt. Bởi vậy, tôi sống qua ngày, chờ bệnh thuyên giảm, không thì… qua đời”.

Đọc thêm:

[Cập nhật] ‘Trận chung kết’ của nền báo chí cách mạng: TP. HCM áp dụng ‘cơ chế đặc thù’ để sắp xếp báo chí?

Không loại trừ khả năng đây mới thật sự là “trận chung kết” sống còn của nền báo chí “tận trung, tận hiến”.

Luật Khoa tạp chíNgọc Giàu

Bộ máy mới của ngành công an dưới thời Tô Lâm

Thời còn làm bộ trưởng Bộ Công an, ông Tô Lâm đã tiến hành một cuộc đại cải cách khi giảm biên chế cấp trung và tạo điều kiện cho lực lượng cơ sở phình ra. Nay, ông Tô Lâm đã là tổng bí thư Đảng Cộng sản, “di sản” này của ông được tiếp nối thực hiện một cách rốt ráo và triệt để hơn nữa.

Luật Khoa tạp chíHuỳnh Kha